TEKKE ŞİİRİ ÖRNEĞİNDE SEMİYOTİK VE HERMENÖTİK İNCELEME DENEMESİ
Article Sidebar
Öz
Tekke şiirini, halk edebiyatının bir alt çeşidi olarak değerlendirenler olduğu gibi zamanla halk edebiyatından ayrılarak divan şiirinden de ayrı müstakil bir tür haline geldiğini değerlendirenler de mevcuttur. Biz bu tartışmalara girmeyeceğiz lâkin tekke şiirinin halk edebiyatından çok daha derin kavramlara ev sahipliği ettiğini ve divan edebiyatıyla aynı sembolleri kullanıp da farklı anlamları nasıl işlediklerini göstermek istiyoruz.
Biz bu makalemizde tekke şiirinin engin bir deniz misali olan bazı örneklerini batı kökenli analiz yöntemleriyle incelemesini yapacağız. Bu çalışmamızda amacımız her hangi bir türün üstünlüğünü kanıtlamak değildir. Tekke şiirimizin açıklanması ve daha iyi anlaşılması için ciltler dolusu şerhler yazılmıştır. Yeri doldurulamaz klasik şiir şerh çalışmalarına ek, farklı bir bakış açısı getirmeyi amaçladığımız bu denememizin bilim denizine bir damla olması nihai amacımızdır. Bu makale üzerinde çalıştığımız doktora tezinin üçüncü bölümünün özeti mahiyetindedir.[1]
[1] Bu makale “16 ve 17.yy Tekke Şiiri ve Mutasavvıf Tipler” adlı doktora tezi kapsamında hazırlanmıştır.
Referanslar
KAYNAKÇA
Aktulum, Kubilay. “Folklorik İmgelem”. Millî Folklor Dergisi 13, no. 101 (2014): 277-290.
Aykanat, Timuçin.“Bir Şiiri Göstergebilimsel Açıdan Okumak Ya Da Şeyhî’nin Bir Gazelinin Semiotik Analizi”. International Journal of Social Science 6, no.3 (Mart, 2013): 991-1008.
Ayvazoğlu, Beşir. Aşk Estetiği. İstanbul: Ötüken Yayınları, 2002.
Bleicher, Josef. Comtenporary Hermeneutics (Hermeneutics as Method, Phylosophy and Critique). London: Routledge and Kegan Paul publised, 2018.
Cebecioğlu, Ethem. Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, (PDF dosyası). Erişim: 10 Ekim 2022.
https://docplayer.biz.tr/42871758-Tasavvuf-terimleri-ve-deyimleri-sozlugu-prof-dr-ethem cebecioglu.html.
Ceylan, Ömür. Tasavvufi Şiir Şerhleri. İstanbul: Kapı Yayınları, 2007.
Erdem, Sargon. "Anka", Türk Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim: 14 Temmuz 2022. https://islamansiklopedisi.org.tr/anka#1.
Erdoğan, Kenan. Niyâzî-i Mısrî Dîvânı (Tenkitli Metin). Ankara: Akçağ Yayınları, 2008.
Eziler Kıran, A. “Dilbilim-Göstergebilim İlişkileri ve Göstergebilimin Oluşturucu Alanı: Edimbilim”. Dilbilim Araştırmaları Dergisi 2 (1991): 51-62.
Fırıncıoğulları, Sevra. “Sosyal Bilimler Ve Hermeneutik Üzerine Kısa Bir Değerlendirme”. Sosyoloji Dergisi, 33 (2016): 44-45.
Gökalp, G. Gonca. “Göstergebilim Aç15ından Bir Şiir Değerlendirmesi: Bir Sözlükte Kitap Adları”. Folkloristik Prof. Dr. Dursun Yıldırım Armağanı, (Ankara: TDV Yayınları, 1998): 363-378.
İşeri, Kamil, Demirgüneş, Sercan. “Sessiz Gemi” Siirinden Anlambilimsel/Göstergebilimsel İncelenmesi”. Turkish Studies Dergisi 3, no. 4 (2008): 499-513.
Kâşânî, Abdürrezzak. Tasavvuf Sözlüğü, çev.Ekrem Demirli. İstanbul: İz Yayıncılık, 2004.
Kılıç, Mahmut Erol. Sûfî ve Şiir. İstanbul: İnsan Yayınları, 2004.
Onay, Ahmet Talât. Açıklamalı Divan Şiiri Sözlüğü, haz.Cemal Kurnaz. Ankara: Birleşik Yayınevi, 2007.
Orman, Türkan Fırıncı. “Dilthey, Hermeneutik Ve Toplum Bilimleri”. Journal of Avareness 2, Özel sayı no.3, (2017): 275-288.
Özkan, Ömer. "Hermeneutik Ve Klâsik Metin Şerhi". The Journal of Academic Social Science Studies 4. no.1 (2011): 65-73.
Saussure, Ferdinand de. Genel Dilbilim Dersleri, çev. Berke Vardar. Ankara: Birey ve Toplum Yayınları, 1985.
Tarlan, Ali Nihat. Edebiyat Meseleleri. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 1937.
Tüzel, S. , Kurudayıoğlu, M. "Alımlama Estetiği Kuramı Doğrultusunda Okurun Beklenti Ufkunun Tespit Edilmesi Üzerine Uygulamalı Bir Çalışma". Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 10 (2013 ): 101-123.
Uzun, Mustafa İzzet. "Can", Türk Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim: 14 Temmuz 2022. https://islamansiklopedisi.org.tr/can.
Wellek, Rene, Warren, Austin. Edebiyat Teorisi. çev. Faruk Huyugüzel. İstanbul: Dergah Yayınları, 2019.