Hz. Peygamber’in Uyarı Yöntemlerinin “Ben Nesli” Gençlerine Uygulanabilirliği
Article Sidebar
Öz
İslam dinin çok önem verdiği ve Kur’an-ı Kerim’de pek çok kez zikredilen, el emr-u bi’l ma’ruf ve’n-nehy-u ani’l münker olarak ifade edilen uyarma kavramı, her zaman ve çağda toplumların ihtiyacı olduğu gibi günümüzde de insanların muhtaç olduğu bir anlamı içermektedir. İyiliği emredip kötülüklerden sakındırmanın uygun zaman ve mekanda yapıldığında etkili olacağı muhakkaktır. Bunu sağlamak için ise Hz. Peygamber’in hayatından örnekler vermek, bu konuda uygulanmış olan nebevi metotları dikkate almak, uyarı süreci ve muhatap açısından oldukça önemlidir.
Bu makale, toplumu uyarmak adına, Allah’tan alınan mesajları uygulanabilir, , hayata geçirilebilir bir hale getiren Hz. Peygamber’in uyarı yöntemlerini ve bunların, günümüz gençlerinin karakteristik özelliklerini dikkate alarak uygulanabilirliğini ele almaktadır. Hz. Peygamber, Allah’tan aldığı vahyi, insanlara ulaştırabilmek ve hatalı davranışları düzeltebilmek adına, topluma mesajlarını iletebileceği ve insanları hatalı davranışlardan uzaklaştırabileceği pek çok farklı metoda başvurmuştur. Ancak, bu makalede, Hz. Peygamber’in, uyarıda bulunurken kullanmış olduğu tüm yöntemler makalenin hududu da göz önünde bulundurularak ele alınmayacak, yalnızca günümüz gençleri üzerinde anlam ifade eden metotlar incelenecektir.
Her insanın, yaşadığı zamanın şartlarına göre oluşmuş bir karakter yapısı olduğu bilinen bir gerçekliktir. Bu gerçeklikten hareketle, günümüz gençlerine işaret edildikten sonra, bu gençler için uygun olabilecek uyarı yöntemleri, nebevi öğreti ışığında ele alınacaktır.
Referanslar
Kur’ân-ı Kerîm
Abdullah b. el-Mübârek, Ebû Abdirrahmân. ez-Zühd ve’r- Rekaik. thk. Habibu’r-Rahman el-Azami, Beyrut: Daru’l Kütübü’l- İlmiyye.
Ay, Rahim. “Konfüçyüsçü Ahlâk ile İslam Ahlakının Mukayesesi”. Danisname Beşeri ve Sosyal Bilimler Dergisi 2 (2021): 171-172.
Azimli, Mehmet. “Sa’d b. Ubâde”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 35: 377-378. İstanbul: TDV Yayınları, 2008.
Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyn Alî. Şu’abu’l-Îmân. Riyad: Mekte-betu’r-Rüşd, 2003.
Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Hüseyn Alî. Sünen-i Kübra. thk. Muhammed Abdulkadir, Beyrut: Dâru’l-Kütübü’l İlmiyye, 2003.
Buhârî, Muhammed b. İsmail Ebû Abdullah. Câmiu’s-Sahîh. thk. Mustafa Dîb el-Bugâ, Beyrut: Dâru’l-İbn Kesir, 1987.
Cüceloğlu, Doğan. İyi Düşün Doğru Karar Ver. İstanbul:Sistem Yayıncılık, 2001.
Çapcıoğlu, İhsan. “Gençlik Dönemi Kimlik Arayışının Demokratik Değerlerin ve İletişim Becerilerinin Gelişimine Etkisi”. Siirt Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1, no. 2 (2014): 57-76. Erişim: 17 Nisan 2021, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/159914.
Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdirrahmân b. el-Fazl, es-Sünen. İstanbul: Madve Yayınları, 1996.
Ebû Dâvûd, Süleymân b. el-Eş’as b. İshâk es-Sicistânî el-Ezdî. Sünen. thk. Muhammed Muhyiddin Abdulhamid, Beyrut: Mektebetü’l-Asriyye t.y.
Ebû Gudde, Abdülfettâh. Bir Eğitimci Olarak Hz. Muhammed ve Öğretim Metodları. Çev. Enbiya Yıldırım. Ankara: Takdim Yayınları, 2020.
Ergiydiren Doğan, S. Handan. “Jest/Tavır nedir?”, Edebiyatta Jest ve Mimik içinde, ed. Ümral Deveci ve Ahmet Akgöl, 1:1-9. İstanbul: Kitabevi Yayınları, 2020.
Gündüz, Turgay. “Pedagojik Açıdan Kur’an’da İnzar Kavramı ve İlgili Diğer Bazı Kavramların İncelenmesi”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi 7, no.7(1988):523-541.
Hâkim en-Nîsâbûrî, Ebû Abdullah Muhammed b. Abdullah. el-Müstedrek ale’s-Sahîhayn. thk. Mustafa Abdulkâdir Atâ. Beyrut: Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1990.
Heysemî, Ebü’l-Hasen Nûrüddîn Alî b. Ebî Bekr b. Süleymân. Mecmeu’z zevaid. Riyad: Mektebet-ü Dâr’ut-Tahavî.
Hökelekli, Hayati. “İnzâr”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 22:358-359. İstanbul: TDV Yayınları, 2000.
İbn Ebî Şeybe, Abdullah b. Muhammed b. İbrâhim. Musannef. thk. Kemal Yusuf, Riyad: Mektebet’ür-Rüşd, 1409H.
İbn Ebî Şeybe, Abdullah b. Muhammed b. İbrâhim. Musned. thk. Adil ibn Yusuf , Riyad: Daru’l-vatan, 1997.
İbn Hanbel, Ebû Abdillâh Ahmed b. Muhammed eş-Şeybânî el-Mervezî. Müsned-i Ahmed er- Risale. thk. Abdullah ibn Abdulmuhsin et-Türki, Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 2001.
İbn Hibbân, Ebû Muhammed b. Ahmed el-Bustî. Sahih. thk. Şuayb Arnâvuti. Beyrut: Müessesetu’r-Risâle, 1993.
İbn Mâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezid. Sunen. thk. Şuayb el-Arnâvuti. Daru’l-Risaletu’l-Alemiyye, 2009.
İbn Manzûr, Ebû’l-Fazl Cemâleddîn Muhammed. Lisânu’l-’Arab. Beyrut: Daru’s-Sadır, t.y.
Karaman, Hayreddin, Mustafa Çağrıcı, İbrahim Kafi Dönmez ve Sadrettin Gümüş. Kur’an Yolu Türkçe Meal ve Tefsir. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2012.
Kavaklıoğlu, Mahmut. “Sergilediği Beden Dili Açısından Hz. Peygamber”. Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi 3, no. 6 (2004): 49-80.
Kırık, Ali Murat ve Sevda Köyüstü. “Z Kuşağı Konusunda Yapılmış Tezlerin İçerik Analizi Yöntemiyle İncelenmesi”. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 6, no. 2, (2018):1497-1518. Erişim:17 Nisan 2021, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/558866.
Koç, Mustafa. “Gelişim Psikolojisi Açısından Ergenlik Dönemi ve Genel Özellikleri”. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2, no. 17 (2004): 235-256.
Kutup, Seyyid. Fi Zilâl-il Kur’ân. İstanbul: Hikmet Yayınları, 1986.
Macit, Yusuf. “Beden Dili: Hz. Peygamber Örneği”. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, no. 1 (2012): 29-44.
Münzirî, Ebû Muhammed Zekiyyüddîn Abdülazîm b. Abdilkavî b. Abdillâh. et-Terğîb Ve’t-Terhîb. thk. Muhammed Nâsiruddin Elbânî, Riyad: Mektebetü’l-Meârif, 2003.
Müslim, Ebû’l-Huseyn Müslim b.Haccâc el-Kuşeyrî. Sahih. thk. Muhammed Fuâd Abdulbâki. Beyrut: Dâru’l-İhya-i Turâsi’l-Arabi, t.y.
Nesâî, Ebû Abdurahmân Ahmed b. Şuayb b. Ali. Sunen-ü Kübra. thk. Abdullah ibn. Abdulmuhsin et-Türki, Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 2001.
Nesâî, Ebû Abdurahmân Ahmed b. Şuayb b. Ali. Sunen. thk. Abdulfettâh Ebû Gudde. Haleb: Mektebetu’l-Matbuâti’l-İslâmiyye, 1986.
Nevevî, Ebû Zekeriyya Yahyâ b. Şeref b. Murî. Minhâc fî Şerhi Sahîhi Müslim. çev. M. Beşir Eryasoy. İstanbul: Polen Yayınları, 2012.
Özel, Ahmet. “Adak”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 1:338. Ankara: TDV Yayınları, 1988.
Ragheb Esfahani, Ahmad b. Mohammad. “Kur’ân Kelimelerinin Müfredâtı”. Zerafat Yayınları, 1386H.
Râzî, Fahrüddîn Muhammed b. Ömer b. Hüseyn. et-Tefsîrü’l-kebîr. Çev. Suat Yıldırım. Ankara: Akçağ yayınları, 1990.
Salehi, Akbar. “İslami Eğitim ve Öğretimde Kur’an Kıssa ve Hikâyelerinin Rolü”. Çev. Mustafa Kara. Bartın Üniversitesi İslami İlimler Dergisi 4, no. 8 (2017):182-192. Erişim: 4 Temmuz 2021, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/390366.
Sancak, Seyyid. “Kur’an Perspektifinde Din Eğitiminde Sosyo-Kültürel Farklılıkları Anlamlandırma Sürecinde “Empati” Kavramı”. dergİabant (AİBÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi) 3, no. 6 (2015):42-71.
Taberânî, Ebü’l-Kāsım Müsnidü’d-dünyâ Süleymân b. Ahmed b. Eyyûb. el-Muʿcemü’l-kebîr. thk. Hamdî Abdülmecîd es-Selefî, Kahire: Dâru’l-İhya-i Turâsi’l-Arabi ty.
Tan Çevik, Filiz. “Mimik Nedir?”. Edebiyatta Jest ve Mimik içinde, ed. Ümral Deveci ve Ahmet Akgöl, 2:9-19. İstanbul: Kitabevi Yayınları, 2020.
Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ. el-Camiu’s-Sahih Süneni’t-Tirmizî. thk. Ahmed Muhammed Şakir. Beyrut: Dâru’l-İhya-i Turâsi’l-Arabi, t.y.
Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa. Şemâili Şerife. sad. Mehmet Sadık Aydın, Ankara, Hilal Yayınları, ty.
Twenge, Jean M.. Ben Nesli. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2013.
Yazır, Muhammed Hamdi. Hak Dini Kur’an Dili. İstanbul: Birleşik Yayınları, 1993.
Yörükoğlu, Atalay. Çocuk Ruh Sağlığı. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1979.